Het begon zo veelbelovend. Nederland zou na tien jaar wel klaar zijn met Rutte en het CDA had de nieuwe leiders voor het uitkiezen. De tijdgeest zat ook nog eens mee: de vrije markt was failliet verklaard en de middenklasse zou klaar zijn met de uitwassen ervan. Vruchtbare grond voor de christendemocratie. Daarnaast was er het ’Zij aan zij’ rapport van het wetenschappelijk instituut dat de beginselen eigentijds vertaalde. Wat kon er mis gaan?

Coupe
De eerste haarscheurtjes ontstonden bij het congres waar ‘Zij aan zij’ gepresenteerd werd. Annie Schreijer pleegde een coupe en verkondigde dat dit nieuwe beginselprogramma de ziel van de boeren verkocht. Deze ‘noodkreet’ ging over het volgende zinnetje: Waarden als duurzaamheid en dierenwelzijn en het inkomen van de boeren moeten belangrijker zijn dan de ambitie om de tweede voedselexporteur te willen blijven. Een veeg teken.

Na de lijsttrekkersverkiezingen, haperende ICT en een nipte meerderheid moest Hugo de Jonge aan het roer gaan staan. De kern van zijn leiderschap zou draaien om de terugkeer naar het gedachtegoed van Steenkamp. Hij onderschreef het rapport ‘Zij aan zij’ en vertaalde dit door naar het verkiezingsprogramma. Nog geen twee maanden later zat het CDA alweer zonder leider. Hugo de Jonge zei z’n handen vol te hebben aan de coronacrisis. Het CDA kwam dit leiderschapsinterbellum snel te boven: Hoekstra wilde het tóch ineens doen. ‘Zorg voor elkaar’ werd ‘Nu doorpakken’. Het verkiezingsprogramma zou grotendeels intact blijven.

‘Zorg voor elkaar’ werd ‘Nu doorpakken’.

Gebrek aan lef
Maar in de campagne leek het wel alsof er niets geleerd was van tien jaar tanende invloed. ‘Een hele goedemorgen’ werd Wopke op de schaats in een Anton Pieck decor. Het CDA haalde het nieuws met een verkorting van de werkloosheidswet en het overtreden van de coronaregels in Thialf. Ook stellingen die de partij zelf mocht kiezen straalden weinig positiviteit en visie op de toekomst van ons land uit. Een maximum stellen aan vluchtelingen en het aanpakken van ondermijnende criminaliteit was het beste dat bedacht kon worden in debat met Klaver bij Pauw.

Geen verhaal over de veerkracht van de samenleving in tijden van crisis. Geen visie op Europese samenwerking ter verdediging van Europese waarden. Geen ambitieus maar realistisch beeld over een duurzame toekomst. Geen poging tot herstel van vertrouwen in de overheid. Geen wenkend perspectief voor cruciale sectoren. Een kleine geschiedenis van gemiste kansen, maar bovenal het ontbreken van lef om het eigen verhaal te vertellen.

Het CDA mag zich niet langer achter de dijken verschuilen met reactieve politiek gericht op de weemoed van Nederland.

Kop op
Maar het is niet te laat. De tijdgeest wijst nog steeds in de goede richting. De inhoud ligt er, de mensen zijn er ook, maar het CDA mag zich niet langer achter de dijken verschuilen met reactieve politiek gericht op de weemoed van Nederland. Als de verkiezingsresultaten niet overtuigend zijn, laat het dan wetenschappelijk onderzoek zijn waaruit blijkt dat het CDA wint als het inzet op beginselen, normen en waarden. Je hebt geen doelgroepanalyse nodig om te weten dat mensen het origineel altijd boven het kopie kiezen.

De hoogste tijd voor een verhaal over normen en waarden, barmhartigheid, gemeenschapszin en vertrouwen in de toekomst. Ons verhaal. Maar het moet wel nu en snel, want zelfs een brede volkspartij gebouwd op rotsvaste beginselen kan zich niet onbeperkt veroorloven haar geboortepapieren onderop de stapel te leggen. Moedig voorwaarts.

René Segers-Hoogendoorn is raadslid in Rotterdam voor het CDA.