Als CDJA hebben wij ons de afgelopen jaren geregeld kritisch uitgelaten over het kabinetsbeleid, in een poging een lans te breken voor de positie van jongeren in Nederland. En dat was hard nodig: zij worden geconfronteerd met oplopende studieschulden, kunnen geen huis kopen en geen vast contract krijgen, wat werkt als een driedubbele handrem op de start van hun ontwikkeling. Voor ons vormde dit de reden om het visiestuk “Geloof in Nederland” op te stellen. In deze bijdrage lichten we een tipje van de inhoudelijke sluier van dit stuk op.

Wie de jeugd heeft…heeft schulden, een flexbaan en geen koophuis
Het gebrek aan perspectief voor jongeren neemt inmiddels zulke proporties aan dat ook andere leeftijdscategorieën in Nederland problemen zullen ondervinden als niet wordt ingegrepen. De schuldpositie van jongeren is – mede door het leenstelsel – ernstig verslechterd. De woningmarkt dwingt starters in dure middenhuur, terwijl de aankoop van een huis buiten bereik blijft – zeker nu banken hun voorwaarden aanscherpen.

Jongeren worden geconfronteerd met oplopende studieschulden, kunnen geen huis kopen en geen vast contract krijgen.

Ook de flexwet (zie voetnoot) van Lodewijk Asscher heeft de positie van starters op de arbeidsmarkt weinig goeds gebracht: minder vaste banen en minder zekerheid op de lange termijn. Dit alles heeft invloed op de keuzes die jongeren kunnen maken in hun leven, zoals het stichten van een gezin of zich committeren aan vrijwilligerswerk. Niet voor niets zijn wij teleurgesteld dat het mislukte jongerenbeleid van het kabinet Rutte-Asscher nog niet is rechtgezet.

Als CDJA zijn wij teleurgesteld dat het mislukte jongerenbeleid van het kabinet Rutte-Asscher nog niet is rechtgezet.

Samen
Met CDJA’ers door heel Nederland hebben we de afgelopen maanden de discussienota zij-aan-zij gebruikt om verder te denken over de toekomst. Niet alleen hebben we samen met het Wetenschappelijk Instituut door heel het land zogenaamde 2030-talks georganiseerd, maar ook hebben we gesprekken gevoerd met andere jongerenorganisaties. Met een kleine schrijfgroep zijn wij aan de slag gegaan om deze gesprekken en sessies te vertalen. In maart stelde het CDJA-kader ons stuk genaamd “Geloof in Nederland” vast. De belangrijkste boodschap: bied jongeren toekomstperspectief.

De coronarekening
De huidige crisis bevestigt de urgentie van onze boodschap. Door de recessie zijn het met name de flexcontracten – voornamelijk jongeren – die als eerste worden stopgezet. Ondertussen geeft D66-minister Van Engelshoven studenten mee “maar wat bij te lenen”. De generatie die de coronarekening straks gaat afbetalen komt klem te zitten: geen huis, geen baan en geen fatsoenlijk pensioen, maar wel onderworpen aan de schuldenlast die we nu aangaan.

Help jongeren en starters, zodat zij Nederland de komende jaren weer vooruit kunnen helpen.

Beste partijgenoten, in deze tijden van crisis komt de onderlinge solidariteit onder druk te staan: niet alleen de solidariteit tussen landen of inkomensgroepen krijgt een knauw, maar ook de solidariteit tussen generaties. Dat is niet het Nederland dat wij voor ogen hebben. Wij vragen jullie daarom met klem: Help jongeren en starters, zodat zij Nederland de komende jaren weer vooruit kunnen helpen. Het volledige CDJA visiestuk “Geloof in Nederland” is hier te lezen.

“Geloof in Nederland” bevat zes hoofdstukken met standpunten en overdenkingen die het CDJA met de programmacommissie van het CDA heeft gedeeld:

  1. Klem bij de start – Maak een einde aan het schuldenstelsel, hoge woonlasten en het flexevangelie.
  2. Grote omwentelingen – Geef een heldere visie op de uitdagingen van deze tijd als digitalisering, klimaatverandering, demografische ontwikkelingen en Europese samenwerking.
  3. Polderen of verzuipen – Het CDA zou in de politiek, maar ook in de samenleving, moeten optreden als verbinder.
  4. Voor saamhorigheid – Nederland is geen los zand. Keer het tij van individualisering en investeer in het maatschappelijk middenveld en waardeer het lokale en kleinschalige.
  5. Economie in harmonie – Het CDA moet zich uitspreken voor een economie die ten dienste staat van de samenleving. De vrije markt als middel (niet als doel) aangevuld met het Rijnlandse model waarin plek is voor alle Nederlanders.
  6. Basis op orde – Het CDA zou moeten staan voor een geloofwaardige en gezaghebbende overheid die burgers niet behandelt als klanten of lastigvalt met doorgeslagen protocolisme.

Hielke Onnink is voorzitter van de CDA-jongeren (CDJA) en Niels Honkoop is CDA raadslid in Gouda en bestuurslid politiek en internationaal bij het CDJA.

Voetnoot
Dit betreft de Wet Werk en Zekerheid (2015). De wet beoogde de positie van zzp’ers en tijdelijke contracten te verstevigen door deze na twee jaar aanstelling om te zetten naar een vast contract. In de praktijk blijkt deze wet eenvoudig te omzeilen wat tot een toename van kortdurende contracten (<2 jaar) heeft geleid. Resultaat is dat met name jongeren in dit soort arbeidscontracten terecht zijn gekomen en vanwege de flexibele aard van deze aanstellingen worden zij tijdens deze crisis vaak als eerste geraakt.