Tijdens de klimaatmars in Amsterdam vloog er een vliegtuigje boven ons hoofd. Daarachter hing een banier met de tekst ‘Nederland wil kernenergie’. Afwisselend keek ik naar dat vliegtuigje en naar de groep die vóór mij en mijn dochter zwaaide met vlaggen ‘Kernenergie? Nee bedankt!’. Ondertussen moest ik denken aan het genoeglijke etentje dat ik onlangs had met een (CDA-) vriend. Dat dreigde bijna te ontsporen in een felle discussie toen ons gesprek kwam op het thema kernenergie als oplossing voor het klimaatprobleem.

In haar verkiezingsprogramma stelt het CDA dat ze wil investeren in een veelvoud aan alternatieve energiebronnen. Daarbij ziet ze kernenergie als een optie vanaf 2030. Blijkbaar mogen die alternatieve bronnen zich tot die tijd bewijzen. Het veelgehoorde probleem van het kernafval moet opgevangen worden met de ontwikkeling van nieuwe technologie op het gebied van zuinige en herbruikbare bronnen van kernenergie. Vanuit een christendemocratische visie raakt dit standpunt voor mij wel aan een principieel puntje.

Een gevaarlijke barbecue
Kernenergie is net als een barbecue, alleen dan heb je brandstof nodig (uranium) die slechts op een paar plekken op de aarde te verkrijgen is en die voor een minimale hoeveelheid afbouw van heel veel gesteente vergt. De aarde is daar dan kapot, er blijft radioactieve straling heersen en grond en oppervlaktewater is vervuild met chemicaliën. Omwonenden hebben er meestal niet zoveel aan, die dragen de lasten, maar jij hebt dan de lusten van een barbecuebrandstof die super is, daar kun je wat mee.

Inzet op kwaliteit in plaats van groei.

Vervolgens heb je een hele goede barbecue nodig. Het is immers een prima brandstof maar je moet er wel goed mee omgaan, want anders gaat je eigen huis en tuin eraan. Dus je koopt niet een gewone, niet een dure, maar de meest moderne top of the bill barbecue. Die zorgt ervoor dat je een aantal jaren goed kunt barbecueën zonder ongelukken en zonder overlast voor de buren. Probleem is wel dat wat nu een goede barbecue is, tegen de tijd dat die klaar is alweer een verouderde technologie is.

Na een aantal jaren is de brandstof uitgewerkt en als je barbecue nog state of the art is kun je nieuwe brandstof kopen en je barbecue nog even gebruiken. De oude brandstof moet je wegdoen maar er is een probleem: je kooltjes blijven nog broeien. Je kunt er eigenlijk helemaal niets mee en je moet wachten totdat het is uitgedoofd. Dus je bouwt een dure box waarin je die brandstof opslaat en die box geef je door aan je kinderen. Je schrijft er op ‘gevaarlijk niet openen’ en je kinderen geven hem zo door aan hun kinderen, en dat vele generaties lang. Je box moet wel heel goed dicht zijn, in het verleden zijn ze door weersinvloeden wel eens gaan lekken.

Geef duurzame energie een vast energiecontract.

Energie-verslaving
Kernenergie is goedkoop zolang je de barbecue gebruikt. Maar in het gesprek gaat het niet over de kosten van de winning van de brandstof, de bouw van de extra dure barbecue en de bouw en het beheer van de box over vele generaties. Christendemocratische politiek die het begrip rentmeesterschap serieus neemt, ziet er in mijn ogen anders uit. In zo’n politiek gaan we ervan uit dat we de aarde als ons gezamenlijk huis voor de komende generaties beter achterlaten dan we haar gevonden hebben en dat we onze eigen troep opruimen.

Christendemocratische energiepolitiek zou er dus vanuit moeten gaan hoe we onze verslaving aan energie kunnen beperken door een meer bescheiden en gematigd leven dat inzet op kwaliteit in plaats van groei. De benodigde energie zou in principe uit regeneratieve bronnen gehaald moeten worden en niet op proef zoals nu in het CDA-programma staat. Geef duurzame energie een vast energiecontract.

Dr. Erik Sengers is godsdienstsocioloog en kerkhistoricus. Zijn meest recente boek beschrijft de katholiek-sociale ideeën over de economie van paters-Norbertijnen in de eerste helft van de twintigste eeuw. Hij woont in Amsterdam-Bijlmermeer.