Christendemocraat.nl is een platform uit een hele andere tijd. Toen het CDA onder Balkenende de grootste partij was en er tegelijk van fractieleden en gewone leden een strakke discipline werd verwacht in alle uitingen, gingen er terecht stemmen op binnen de partij over dat de discipline was doorgeschoten en interne discussies te veel werden doodgeslagen. Samen richtten de deelnemers een onafhankelijk platform op voor de eigen meningsvorming. De kosten werden (en worden) door de deelnemers zelf gedragen, daar komt geen subsidie aan te pas.
Discussie
De basis voor het platform is nog hetzelfde, de situatie is helemaal anders. De partij verwelkomt discussie en bijdrage meer dan ooit. De artikelen van Henri Bontenbal over de denkers die voor hem de basis voor het christendemocratisch gedachtegoed vormen zijn als eerste op dit platform gepubliceerd en ook voor vele anderen binnen en buiten de partij (inclusief de media) is christendemocraat.nl een logisch onderdeel van de christendemocratische gemeenschap geworden.
Maar bestaat die gemeenschap nog wel? In het laatste artikel van de hand van hoofdredacteur Barend Tensen worden de elementen benoemd langs de as van principes (‘herkenbaar’), programma (‘duidelijke boodschap’), profiel (voor een fatsoenlijk Nederland’) en persoon (bezieling’). Elk van de vier kan leiden tot meer elan en eigenlijk zijn ze al zichtbaar. Samen geven ze het beeld dat er zeker nog perspectief is voor de christendemocratie.
De basis voor het platform is nog hetzelfde, de situatie is helemaal anders. De partij verwelkomt discussie en bijdrage meer dan ooit.
Maar hoe kan dit platform hieraan bijdragen? En voor wie dan? Wij zijn opgericht in een tijd dat alleen het CDA er was om de discussie over de christendemocratie te voeren. Nu zijn BBB en Nieuw Sociaal Contract er. Beiden willen echt een alternatief voor het CDA bieden, maar hebben tegelijk christendemocratische wortels. Dan kun je je toch niet meer alleen op het CDA richten?
Essentie van de christendemocratie
Dat kan inderdaad niet. Voor ons gaat het om het benoemen van de essentie van wat christendemocratie is – wetend dat dit nooit in een enkele definitie gegoten kan worden – en op het toepassen van dat gedachtegoed op wat er in de rauwe wereld van de politiek van wordt gemaakt. Christendemocratie vertegenwoordigt heel veel verschillende elementen die eigenlijk pas christendemocratisch worden als ze met elkaar worden verbonden, want dat is in veel opzichten de essentie van christendemocratie: het vermogen tot verbinden. Dat vermogen vraagt tijd en praktijk, wil het niet in mooie woorden blijven hangen.
Voor ons gaat het om het benoemen van de essentie van wat christendemocratie is.
Ook het CDA – juist het CDA – zal opnieuw moeten tonen dat het echt christendemocratisch is. Het is alleen ‘the real thing’ als het er in slaagt om haar herijkte uitgangspunten weer net zo sterk en authentiek naar voren te brengen als het door het kleine team dat nu de kern van de partij vormt wordt gedaan. Ze heeft een hogere standaard hoog te houden dan BBB en NSC wil het weer christendemocratisch worden genoemd. Dat is misschien niet fair, maar zo zal een sceptisch publiek het CDA nog wel lang blijven bejegenen.
Wortels
De mensen die nu bij BBB en NSC zitten kennen we nu eigenlijk nog niet als vertegenwoordigers van de twee partijen. Het zijn leden en gekozen bestuurders die heel verschillende achtergronden met zich mee brengen en de komende tijd regelmatig in verwarring zullen zijn over de koers van de partijen waar ze zich aan verbonden hebben. Dan hopen we dat ze zich de christendemocratische wortels van de eigen partij herinneren en daar richting aan ontlenen. Dus: herontdekken waar ze vandaan komen.
En buiten de drie fragmenten van het oude CDA zullen er talloze kiezers en partijen op zoek zijn naar de verhalen die nu richting bieden. Het extreem rechts-conservatisme dat nu de boventoon lijkt te voeren heeft merkbaar last van een Henri Bontenbal die het over een ‘staatkundige ethos’ heeft. Dat ongemak is goed. Dat geldt ook voor de overduidelijke irritatie die de linkse partijen in een politiek correcte klem terecht heeft doen komen en waar geen lager geschoolde zich nog in herkent. De christendemocratie heeft hen dan ook veel te bieden.
En buiten de drie fragmenten van het oude CDA zullen er talloze kiezers en partijen op zoek zijn naar de verhalen die nu richting bieden.
Makkelijk is dat alles niet. Degenen die de christendemocratie als een inspiratiebron zien in plaats van als een bron van voorschriften, zijn in de minderheid. Dat christen zijn geen voorwaarde is om deel te hebben aan het christendemocratisch gedachtegoed is voor de binnenstaanders nog net uit te leggen, maar voor de buitenstaanders werkt dat zo niet. Dus ook zonder discussie over naamgeving is het al ingewikkeld genoeg, zeker in een tijd waarin alles simpel en direct uitlegbaar moet zijn. Toch, de christendemocratie is al meer dan een eeuw de krachtige denkrichting waar ons land ook op is gebouwd, dus waarom zouden we dat in deze onrustige tijden niet juist een kans geven?
Dus:
• We houden vast aan het christendemocratisch gedachtegoed
• Limiteren ons daarbij niet tot het CDA. Sterker nog: wij spreken de partij er op aan
• De leden van NSC en BBB herinneren aan de kracht van het gedachtegoed, waar velen een achtergrond in een vertegenwoordigende functie namens het CDA hebben
• En spreken ons naar alle kiezers toe daarover uit, in een voortdurend zoeken naar haar betekenis
Daarom herhalen we graag de opdracht die al eerder is gedaan: denk mee, schrijf mee, doe mee met christendemocraat.nl
Peter Noordhoek is redactievoorzitter van Christendemocraat.nl