Deze week presenteerde minister Klever van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp vol trots een bezuiniging van €1 miljard op ontwikkelingssamenwerking. Nederland kiest er daarmee voor om zich, in lijn met de buitenlandkoers van president Trump, terug te trekken achter de dijken. Dit is in schril contrast met de toespraak van CDA-leider Henri Bontenbal afgelopen weekend op de Dag van de Christendemocratie.

Hij herinnerde ons aan de waarden van vrijheid en verantwoordelijkheid. Volgende week staat de begroting voor Buitenlandse Zaken op de agenda; een uitgelezen kans voor het CDA om deze waarden in praktijk te brengen door opnieuw te kiezen voor ontwikkelingssamenwerking als moreel en strategisch fundament van vrede.

Maatschappelijke organisaties
Ontwikkelingssamenwerking is een effectief instrument voor vrede en rechtvaardigheid, maar succes is alleen mogelijk in samenwerking met maatschappelijke organisaties. Hun diepe worteling in lokale gemeenschappen en kennis van culturele en religieuze drijfveren maken hen van groot belang voor blijvende verandering. Juist in kwetsbare gebieden dringen zij door tot de kern van maatschappelijke overtuigingen en maken zij constructieve dialoog en verzoening mogelijk.

Het CDA heeft altijd gepleit voor het belang van maatschappelijke organisaties in ontwikkelingssamenwerking en hun rol in het doorbreken van haat en uitsluiting. Zij werken aan de frontlinie, niet alleen om financiële steun te bieden, maar juist ook om overtuigingen te veranderen die leiden tot geweld. Zonder deze samenwerking en zonder aandacht voor religieuze en culturele factoren die menselijk gedrag sturen, mist het Nederlandse buitenlandbeleid de diepgang om effect te hebben.

Religie als bron van verandering
Blijvende verandering begint met begrip voor wat mensen drijft. Religie speelt een centrale rol in het leven van velen wereldwijd en kan zowel een kracht voor vrede als verdeeldheid zijn. Voor het CDA, geworteld in christelijk-sociaal denken, ligt hier een kans om buitenlandbeleid te ontwikkelen waarin religie serieus wordt genomen. Ontwikkelingssamenwerking zou gericht moeten zijn op het bevorderen van positieve waarden en het doorbreken van haat en uitsluiting. Het CDA moet een voortrekkersrol spelen door te pleiten voor beleid dat niet alleen symptomen aanpakt, maar ook de diepere oorzaken van conflict.

Zoals paus Franciscus benadrukt in Fratelli Tutti: “Niemand redt zichzelf alleen.”

Waardegedreven buitenlandbeleid
In een tijd waarin buitenlandbeleid vaak gereduceerd wordt tot economische of militaire belangen, is het CDA dé partij om een ander geluid te laten horen. Ontwikkelingssamenwerking moet geen bijzaak zijn, maar een krachtig instrument voor duurzame vrede. Het christelijk-sociaal denken plaatst menselijke waardigheid en gemeenschapszin centraal. Zoals paus Franciscus benadrukt in Fratelli Tutti: “Niemand redt zichzelf alleen.” We hebben een gezamenlijk doel nodig om een inclusieve samenleving te bouwen waarin ruimte is voor rechtvaardigheid en vrede. Door samen te werken met maatschappelijke organisaties kan Nederland bijdragen aan stabiliteit en hoop voor velen.

Een appèl op het CDA
Het CDA moet de komende weken en maanden richting geven aan ons buitenlandbeleid door krachtig te pleiten voor een geïntegreerde benadering waarin maatschappelijke organisaties, religie en menselijke waardigheid wel centraal staan. Isolationisme biedt geen antwoorden; alleen door verantwoordelijkheid te nemen, kunnen we bouwen aan een wereld waarin vrijheid en vrede samengaan. Door ontwikkelingssamenwerking serieus te nemen en maatschappelijke organisaties te versterken, dragen we bij aan de verandering van overtuigingen die uitsluiting, haat, en geweld in stand houden.

Rick van der Woud is directeur van Mensen met een Missie, en voormalig lid van de CDA Buitenlandcommissie. Manuel Voordewind is politiek adviseur van Tearfund Nederland.