Afgelopen zaterdag 10 juli bracht onze hoofdredacteur Berend van der Kolk onder de titel ‘Misschien tot ziens?’ niet alleen naar buiten dat hij stopte als hoofdredacteur van Christendemocraat.nl, maar ook dat hij zijn lidmaatschap van het CDA heeft opgezegd. Het bestuur en de redactie van christendemocraat reageren op dit bericht en vertellen waarom wij door blijven gaan.

Het is nieuws dat je als collega’s en bestuurder liever niet hoort. Afscheid van een hoofdredacteur hoort er bij en we zijn heel blij geweest met de inbreng van Berend. Wat vooral raakt is het opzeggen van het lidmaatschap en de redenen waarom. Zeker hebben we hem op andere gedachten proberen te brengen, maar dat is (nog) niet gelukt. Dat komt mede doordat wij ons ook als bestuur en redactie van christendemocraat.nl vergaand in zijn analyse volgen: we delen het christendemocratische gedachtegoed, maar kunnen te vaak niet meer volgen wat de partij ervan heeft gemaakt. In zijn afscheidsartikel van afgelopen zaterdag heeft Berend scherp verwoord waar dat gedachtegoed voor staat en het gebrek aan kracht waarmee dat gedachtegoed naar de politieke praktijk is gebracht.

‘We delen het christendemocratische gedachtegoed, maar kunnen te vaak niet meer volgen wat de partij ervan heeft gemaakt‘

Afgelopen zaterdag is ook het rapport van de evaluatiecommissie Spies verschenen. Keer op keer verwijst de commissie naar het belang van het gedachtegoed met haar beginselen. Keer op keer wordt de kracht van het Zij-aan-Zij rapport bevestigd, maar de commissie blijft stil over de vraag waarom dan niet juist in crisistijd een groter beroep op dat gedachtegoed is gedaan. Columnist Stevo Akkerman legt in Trouw de vinger nog steviger op de zere plek: “Het makke van het CDA is precies dat uitgangspunten zo zelden leiden tot iets concreets.”
Als dat zo is, hebben we onszelf ook als platform vragen te stellen. Of we Berend als lid volgen of blijven, is aan elk van ons. Het schrijven voor of lezen van de bijdragen aan dit platform is hoe dan ook niet afhankelijk van het lidmaatschap van een partij. Maar als we blijven, dan hoeven we misschien geen ‘sorry’ te zeggen, zoals Liesbeth Spies vraagt, maar moeten we wel zelf een idee hebben waarom de vraag van Berend en alle anderen die om vergelijkbare redenen hebben opgezegd, van ‘misschien’ weer naar ‘zeker tot ziens!’ kan gaan. Als redactie voelen wij meer dan ooit de urgentie juist daaraan een bijdrage te leveren.

‘De christendemocratie heeft beginselen die bewust om actie en institutionalisering vragen.‘

Het voortbestaan van een partij kan nooit een doel op zich zijn. Vernieuwing kan ook verdwijnen en herrijzen betekenen. Juist de vorming van het CDA heeft laten zien hoe dan iets moois kan ontstaan. De christendemocratie heeft beginselen die bewust om actie en institutionalisering vragen. Solidariteit moet barmhartig vorm krijgen, duurzaamheid vraagt om rentmeesterschap, publieke gerechtigheid om actie. Een rechtvaardige samenleving en gespreide verantwoordelijkheid vragen om inhoud en organisatie. Een eerste les zou kunnen zijn om als platform meer te schrijven over hoe de partijvernieuwing vanuit de beginselen vorm moet krijgen, ook richting abstracte zaken als bestuurscultuur en de vernieuwing van het bestuur. Minder beschouwend, meer actiegericht om daarmee een constructieve bijdrage te leveren aan de koers die de partij in zou moeten slaan.

Een tweede les staat komt dicht bij de beginselen zelf en de keuzes die daaruit kunnen volgen. We hebben vier mooie beginselen, maar we zien teveel selectief winkelen als dat zo van pas komt. De beginselen komen niet apart! Het is de weging van alle beginselen – ook ten opzichte van elkaar – die tot keuzes leidt. Wat dat concreet betekent kunnen we bijvoorbeeld gaan toetsen op de thema’s die Zij-aan-Zij nu alleen maar aanraakt en Pieter Omtzigt feitelijk maar kort in zijn boek heeft aangestipt. Dat mag taboedoorbrekend zijn, zoals door Kamerlid Derk Boswijk nu ook in het landbouwbeleid in de praktijk wordt gebracht. Graag zelfs.

‘Misschien dat we meer oog moeten krijgen voor de box zelf: hoe zit die in elkaar en hoe kunnen we die versterken?’

In onze visie staat dat we graag bijdragen hebben van mensen die ‘buiten de box’ weten te denken. Maar misschien dat we meer oog moeten krijgen voor de box zelf: hoe zit die in elkaar en hoe kunnen we die versterken? En als we een andere box willen, laten we dan verder gaan dan anderen, in het ons voorstellen hoe deze er uit zou kunnen zien. De commissie Van Rooij gooit dat nu in processen en structuren. Wij moeten dat concreter maken door houding, gedrag en inhoud te verbinden. Dat is de fundering voor een christendemocratisch verhaal voor Nederland.

‘Als we in onze beginselen geloven, deze vertalen naar oplossingen voor de problemen van nu, en daar consequent naar handelen dan zijn wij zeker van een warm ‘welkom terug’. ‘

Dit platform heeft de vier beginselen en de ideologie die erop is gebouwd wel altijd als krachtig en samenhangend gezien, maar niet als iets dat onbeweeglijk is. Wij gaan door omdat we vinden dat het verhaal niet af is, noch ons aandeel daarin. Omdat iedereen die zegt de christendemocratie te omarmen, maar niet de partijvorm van nu, zich toch eigenlijk wel geprikkeld moet voelen om aan dat laatste te werken. Als de vorm de inhoud nu dreigt te overwinnen, dan is dat ieders nederlaag. Zullen we elkaar misschien zien? Als we in onze beginselen geloven, deze vertalen naar oplossingen voor de problemen van nu, en daar consequent naar handelen dan zijn wij daar zeker van! Daar begint het werken aan een warm ‘welkom terug’.

Wij zijn dus op zoek naar een nieuwe hoofdredacteur. Hier vindt u een profiel. Wij blijven ook altijd geïnteresseerd in goede bijdragen voor dit platform, zeker nu we op weg zijn naar weer een spannend congres. Suggesties en opmerkingen zijn welkom op Christendemocraat.nl (hoofdredactie: info@christendemocraat.nl). Vooralsnog treedt ondergetekende als waarnemer op:

Peter Noordhoek
voorzitter christendemocraat.nl